اقتصاد ایدهمحور، سهم ۳.۵ درصدی صنایع خلاق از تولید ناخالص جهان است
در دهه اخیر، صنایع خلاق به یکی از سریعالرشدترین بخشهای اقتصاد جهانی تبدیل شدهاند. این حوزه که بر پایه ایده، خلاقیت و سرمایههای فکری شکل میگیرد، اکنون سهمی قابلتوجه در تولید ناخالص داخلی کشورها و
بررسیها نشان میدهد این روند در ایران نیز با وجود ظرفیتهای گسترده انسانی و فرهنگی، میتواند به ابزاری مؤثر برای رونق اقتصادی و توسعه پایدار بدل شود.
سید صادق پژمان، مدیرعامل موسسه کمک به توسعه فرهنگ و هنر تأکید کرد: صنایع خلاق در دهه اخیر، هم در سطح جهانی و هم در ایران، رشد قابلتوجهی را از نظر درآمدزایی و جذب مخاطب تجربه کردهاند و میتوانند به یکی از موتورهای اصلی توسعه اقتصادی کشور تبدیل شوند.
وی در توضیح جایگاه این حوزه گفت: «صنایع خلاق بهدلیل تکیه بر ایده، اندیشه و سرمایههای فکری افراد جامعه، ظرفیت بالایی برای رشد دارند. ویژگی این حوزه آن است که تمامی اقشار جامعه، فارغ از موقعیت جغرافیایی، سن یا سطح تحصیلات، میتوانند در آن نقشآفرینی کنند، برای خود کسبوکار ایجاد کنند و ارزش اقتصادی بیافرینند.»
به گفته پژمان، طی دهه گذشته، اقتصاد جهانی شاهد رشد چشمگیر این حوزه بوده است؛ بهگونهای که اکنون حدود ۳.۵ درصد از تولید ناخالص داخلی (GDP) جهان را صنایع خلاق تشکیل میدهند. وی افزود: «در حوزه اشتغال نیز سهم صنایع خلاق از کل اشتغال جهانی حدود ۶ درصد است که نشاندهنده اهمیت این بخش در ایجاد فرصتهای شغلی پایدار است.»
او ادامه داد: «در کشور ما نیز با توجه به ظرفیتهای انسانی، فرهنگی و هنری گستردهای که وجود دارد، میتوان از صنایع خلاق بهعنوان ابزاری برای رونق اقتصادی، ایجاد اشتغال و شکلگیری زنجیرههای ارزش جدید استفاده کرد.»
پژمان با اشاره به نقش دولت در حمایت از این حوزه اظهار داشت: «دولت میتواند با اصلاح قوانین موجود و فراهم کردن بسترهای لازم، به آزادسازی ظرفیتهای این بخش کمک کند. یکی از مهمترین نیازها، طراحی ابزارهای مالی مناسب برای تأمین منابع در حوزه صنایع خلاق است تا این کسبوکارها بتوانند از حمایت سرمایهگذاران داخلی برخوردار شوند.»
وی افزود: «دولت باید موانع قانونی و اجرایی پیشروی رشد صنایع خلاق را برطرف کند؛ بهویژه در حوزه مالکیت فکری و معنوی، که یکی از پایههای شکلگیری و رشد استارتاپها و شرکتهای فرهنگی است. بدون حفاظت از حقوق مالکیت فکری، انگیزه نوآوری و سرمایهگذاری در این بخش کاهش مییابد.»
مدیرعامل موسسه کمک به توسعه فرهنگ و هنر با تأکید بر نقش دولت در تنظیمگری، قانونگذاری و حمایت معنوی از فعالان این بخش گفت: «شرکتهای فعال در صنایع خلاق امروز با چالشهایی مانند مسائل مالیاتی، بیمهای و اداری مواجهاند. حتی اگر دولت نتواند کمک نقدی ارائه دهد، میتواند با تسهیل در این زمینهها نقش حمایتی مؤثری ایفا کند.»
پژمان در پایان خاطرنشان کرد: «صنایع خلاق مبتنی بر فکر، ایده و ذهن هستند و میتوانند جایگزینی مناسب برای صنایع سنگین و سرمایهبر باشند. در شرایطی که کشور با محدودیت منابع مالی و سرمایه نقدی مواجه است، این حوزه میتواند با هزینه کمتر و سرمایهگذاری کوچکتر، بازدهی بالاتری ایجاد کند. در نتیجه، توسعه صنایع خلاق نهتنها از نظر اقتصادی، بلکه از نظر اجتماعی و فرهنگی نیز دستاوردهای ارزشمندی برای کشور به همراه خواهد داشت.»